Mỗi độ Xuân về, những nụ hoa đào chúm chím khoe sắc như báo hiệu một cuộc hồi sinh mới nơi núi rừng, mang đến cho xứ sở Tây Bắc vẻ đẹp trong trẻo, tinh khôi và thơ mộng.

Mỗi độ Xuân về, những nụ hoa đào chúm chím khoe sắc như báo hiệu một cuộc hồi sinh mới nơi núi rừng, mang đến cho xứ sở Tây Bắc vẻ đẹp trong trẻo, tinh khôi và thơ mộng. Đâm chồi và nảy lộc, bung hoa ở cả những vùng núi hiểm trở nên hoa đào không chỉ gợi đến vẻ đẹp nguyên sơ của núi rừng Tây Bắc với những con người chân chất, mộc mạc, nghĩa tình mà còn mang sức sống mãnh liệt, vượt qua khó khăn của đồng bào nơi đây. Mỗi khi đến mùa hoa nở lại báo hiệu những điều tốt đẹp, may mắn lan tỏa đến từng nhà, từng người. Việc trang trí ngôi nhà bằng những cành đào vào dịp Tết Nguyên Đán, từ lâu đã trở thành truyền thống, nét đẹp văn hóa của người dân Việt Nam. Từ nhiều năm qua, việc bán cành đào đã đem lại nguồn thu nhập cho người dân mỗi dịp Tết Nguyên đán. Vì vậy dán tem truy xuất nguồn gốc (TXNG) cho cây đào sẽ giúp người mua đào xác định rõ nguồn gốc xuất xứ cây đào và giúp cây đào trở thành hàng hóa lưu thông một cách thuận lợi.

.  Hình ảnh: Mẫu tem Truy xuất nguồn gốc cây đào.

Thực hiện chỉ đạo số 529/VPCP-NN của Văn phòng Chính phủ về truy xuất nguồn gốc cây đào, nghiêm cấm chặt phá, vận chuyển, kinh doanh, sử dụng trái pháp luật cây và cành đào, mai từ rừng tự nhiên, rừng đặc dụng, rừng phòng hộ; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật. Việc cấm chặt phá khai thác đào rừng là hoàn toàn đúng đắn. Bởi không riêng gì cây đào, tất cả các loại cây trong rừng đặc dụng, phòng hộ và rừng sản xuất đều được quản lý chặt chẽ theo pháp luật.

Tại tỉnh Điện Biên, UBND tỉnh Điện Biên đã giao Sở KH&CN phối hợp các ngành, địa phương trong việc tham mưu các nội dung triển khai nội dung này theo thẩm quyền. Trừ cây và cành đào, mai từ rừng tự nhiên, rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, yêu cầu các cơ quan chức năng hướng dẫn, tuyên truyền, phổ biến, tạo điều kiện thuận lợi để người dân được tự do khai thác, vận chuyển, kinh doanh, sử dụng cây và cành đào, mai ở vườn nhà. Tuyệt đối không được gây khó khăn, không làm phát sinh thủ tục hành chính và chi phí cho người dân và doanh nghiệp.

Thực hiện nhiệm vụ được giao, Sở KHCN đã đề nghị các địa phương rà soát, đăng ký nhu cầu TXNG đối với cây đào. Theo đó, đến nay đã có 05 UBND huyện đã thống kê, đăng ký TXNG cây đào: Tuần Giáo, Mường Ảng, Tủa Chùa, Mường Chà, Điện Biên (22 xã), với nhu cầu sử dụng lên tới gần 60.000 tem TXNG cho cành và gốc đào.

Quy trình TXNG cây đào gồm 5 bước theo dướng dẫn của Bộ KH&CN. Cụ thể như sau:

Bước 1: đăng ký nhu cầu. Cán bộ thôn/bản thực hiện thống kê diện tích trồng cây đào và số lượng tem truy xuất cần dùng của các hộ trong thôn/bản.

Bước 2: tổng hợp nhu cầu, kiểm tra xác nhận. UBND xã tổng hợp danh sách đăng ký của các thôn/bản, kiểm tra xác nhận nhằm đảm bảo thông tin đăng ký của thôn/bản chính xác. UBND huyện tập hợp danh sách đăng ký của các xã gửi cho sở KH&CN.

Bước 3: kê khai thông tin, kích hoạt tem truy xuất. Sở KH&CN tiếp nhận đăng ký của các huyện, xác định nhu cầu cấp tem thông báo cho NBC. NBC thực hiện cấp tem cho Sở KH&CN theo đăng ký. Sở KH&CN thực hiện đăng ký tài khoản cho các xã trên hệ thống NBC TRACE, thực hiện kê khai thông tin. Sở Khoa học và Công nghệ thực hiện kích hoạt tem truy xuất nguồn gốc cho các thôn bản xã theo đăng ký.

Bước 4: cấp phát tem truy xuất. Sở KH&CN thực hiện cấp phép tem truy xuất cho các xã, các xã cấp phát cho các hộ dân.

Bước 5: sử dụng tem truy xuất. Các hộ dân sau khi tiếp nhận tem thực hiện dán tem lên các cành đào của hộ nhà mình trước khi bán cho thương lái, người dân mua đào.

Trong quy trình thực hiện TXNG cây đào, từng cơ quan, đơn vị có vai trò nhất định là một mắt xích quan trọng trong chuỗi. Đối với công chức sở KH&CN là đầu mối triển khai, UBND cấp huyện, thị, xã, cán bộ thôn/bản giữ vai trò điều phối, kết nối thực hiện TXNG cây đào giữa Trung tâm Mã số Mã vạch quốc gia (MSMV) và các hộ dân có nhu cầu thực hiện TXNG đối với cây đào. Trong đó, đóng vai trò quan trọng về mặt kỹ thuật trong quá trình triển khai TXNG cây đào là Trung tâm Mã số mã vạch quốc gia.

Do đây là một nội dung hết sức mới mẻ trên địa bàn tỉnh, để kịp chuẩn bị các nội dung thực hiện truy xuất nguồn gốc đối với cây đào trong dịp tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, các cán bộ, công chức triển khai phải có nhận thức ban đầu về TXNG, đồng thời nắm được trình tự thực hiện nhiệm vụ của bản thân trong quá trình thực hiện  nhiệm vụ TXNG cây đào. Vì vậy, cần thiết phải tổ chức hướng dẫn triển khai nhiệm vụ để từng cấp thực hiện, từng công chức ở mỗi vị trí năm được vai trò, nhiệm vụ của mình. Tuy nhiên, trong bối cảnh diễn biến phức tạp của dịch covid 19 trên cả nước nói chung và tại Hà Nội, Điện Biên nói riêng. Theo đó, chính quyền các cấp xác định phòng, chống Covid-19 là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách và là ưu tiên hàng đầu. Vì vậy, Sở KH&CN đã phối hợp với Trung tâm MSMV tổ chức Hội nghị tập huấn hướng dẫn TXNG cây đào dưới hình thức online qua phần mềm Meet.

   Hình ảnh: Tập huấn hướng dẫn online thực hiện TXNG đối với cây đào

Qua buổi hướng dẫn triển khai cán bộ, công chức đã có nhận thức ban đầu, tổng quan về TXNG, thực trạng TXNG ở Việt Nam; TXNG cây đào, giới thiệu và thao tác quy trình trên hệ thống NBC TRACE.

Việc thực hiện quy trình TXNG đối với cây đào rất cần sự chung tay vào cuộc của các cơ quan liên quan từ Trung tâm Mã số mã vạch quốc gia, Sở KH&CN, UBND cấp huyện, thị, xã tới các thôn bản. Cán bộ địa phương sẽ khảo sát, thống kê nhu cầu của người dân thực hiện truy xuất nguồn gốc cho cây đào. Tiếp đó, xác định hộ gia đình đó trồng đào tại vườn thuộc đất nông nghiệp hay vườn nhà. Tất cả thông tin này sẽ được cung cấp cho hệ thống truy xuất nguồn gốc mà không phát sinh thêm các thủ tục hành chính nào.

Tuy nhiên, việc triển khai TXNG cây đào tại tỉnh Điện Biên cũng dự liệu được một số khó khăn khi triển khai, khi mà việc sử dụng thiết bị smart phone, mạng internet của cán bộ thôn/bản còn hạn chế, người dân trồng đào rải rác ở các địa điểm cách xa nhau dẫn đến khó khăn trong việc thông tin, kích hoạt tem TXNG. Vì vậy, cần có sự hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ từ phía Trung tâm Mã số mã vạch quốc gia với công chức triển khai các cấp, để đề ra những giải pháp triển khai đặc thù phù hợp với điều kiện khó khăn của tỉnh.